Dociera do mnie wiele pytań związanych ze sposobem przygotowania zawodnika. Najwięcej z nich dotyczy poprawy dyspozycji wytrzymałościowych i siłowych. Większość z nich związana jest z techniką działań czy formą treningu. Generalnie bardzo trudno doszukać się
pytań dotyczących indywidualnej reaktywności organizmu zawodnika na zastosowany wysiłek oraz następujący po nim wypoczynek ( regeneracja).Na trening należy patrzeć zdecydowanie szerzej. Posłużę się kilkoma wybranymi przykładami.
Przypominam o czym pisałem także na początku ubiegłego roku. Zwiększając możliwości energetyczne organizmu, co powinno być celem każdego treningu, należy oprzeć wszystkie działania na trzech nierozłącznych filarach. Po pierwsze – odżywianie, po drugie – trening i po trzecie regeneracja. Jeśli, któryś z tych filarów za słabo będzie podtrzymywał konstrukcję jaką jest proces treningowy, nie przyniesie on spodziewanych efektów lub doprowadzi do uszczerbku na zdrowiu trenującego.
Następnym niezmiernie ważnym punktem wynikającym z powyższej konstrukcji, jest konieczność pobudzania biogenezy oraz zwiększanie liczby mitochondriów. Wynika to z faktu, że tam przekształcana jest energia, tam odbudowywane jest ATP- jedyny związek energetyczny komórki i całego organizmu. W zależności od rodzaju wysiłku, resynteza ATP odbywa się na różnych szlakach, ale wciąż dzieje się to w mitochondriach. Tak więc liczba
mitochondriów nie może ulegać obniżeniu a ich DNA oraz błony nie mogą być niszczone.
Kształtowanie wytrzymałości czy siły wymaga zawsze szybkiej i skutecznej resyntezy ATP. Przypominam także, że prawidłowy trening to synteza dodatkowych cząsteczek białka (enzymy). Temat ten obrósł wieloma mitami, które nie pomagają, a w większości szkodzą.
Białka to podstawowy budulec organizmu, biorący udział we wszystkich procesach budowy komórek, min. tkanki łącznej ( kolagen), kości i innych tkanek. Oczywistym jest, że podczas zwiększania masy mięśniowej przez trening również nie można o nich zapomnieć. Podstawą jednak musi być zawsze pożywienie. Naturalne źródła białka, znajdują się w: jajkach, mięsie zwierząt i drobiu, produktach mlecznych, roślinach strączkowych, produktach zbożowych. Organizm nie magazynuje białek. Dlatego należy pamiętać o spożywaniu produktów białkowych w każdym posiłku. Posiłek białkowy jest szczególnie ważny po treningu lub wieczorem. Noc to czas odbudowy, więc naturalnym staje się zwiększone zapotrzebowanie na nie, ułatwiając jednocześnie regenerację organizmu. Jednak spożywanie większych ( niekontrolowanych) ilości białka, zawsze zwiększa ryzyko poważnego uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Przypominam to również wielokrotnie, że organizm posiadający więcej enzymów jest zdrowszy i lepiej wytrenowany. A niewłaściwy dobór produktów żywnościowych podczas przygotowywania potraw, obfite posiłki, w których łączone są białka i węglowodany,
zwiększa zużycie enzymów w żołądku kilkadziesiąt razy oraz kilkaset razy w trzustce. Utrudniony jest wtedy proces trawienia, a także spowalnia się wchłanianie i przyswajanie. Niezależnie od tego, ile pokarmu zostało spożyte, organizm będzie ciągle głodny i źle funkcjonował. Zabezpieczenie sprawnego trawienia w układzie pokarmowym, wymaga ciągłego dostarczania praktycznie wszystkich witamin i minerałów.
Sprawność przebiegu reakcji enzymatycznych zależna jest od minerałów, witamin, koenzymów, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych ( np. omega 3, 6, 9), natlenienia i nawodnienia organizmu. W przypadku ich braku, nawet mimo dostarczenia wystarczającej liczby kalorii, organizm wciąż będzie potrzebował składników odżywczych.
Posłużę się przykładem cynku. Jest niezbędny do syntezy białek. Braki cynku to zablokowanie enzymów dwunastnicy, co uniemożliwia całkowity rozkład białek, a jak wyżej wspomniałem -prawidłowe zdrowie ( wysiłek- trening) to synteza dodatkowych cząsteczek białka. Czy wystarczy uzupełnić braki i wszystko wróci do normy? Nie. Kiedy żołądek nie
jest dobrze zakwaszony, nie pomoże nawet najlepsza suplementacja. Uwzględniajmy więc również inne składowe skomplikowanego procesu treningowego, bo tylko wtedy możliwy jest
optymalny efekt końcowy.
